26 lutego 2014 13:21 | Historia Miejscowości
Historia miejscowości
Szarowola jest jedną z wielu wsi położonych na Wyżynie Lubelskiej, w jednym z najciekawszych regionów geograficzno – przyrodniczych w Polsce – Roztoczu, w jego najpiękniejszej krajobrazowo środkowej części – Roztocza Środkowego. Leży na wysokości ok. 310 m n.p.m., w malowniczej dolinie górnego biegu rzeki Wieprz.
Miejscowość ta ma długą, bo ponad czterystuletnią historię. Powstała w 1579 r. i wraz z utworzeniem Ordynacji Zamojskiej weszła w jej skład.
Szarą Wolę, czyli Szary Kąt osadził na gruntach Rogóźna w 1579 r. pop Kunat w miejscu zwanym Perebrody. W roku 1584 Jan Zamojski zatwierdził tę osadę synom wymienionego popa, nadał wieczyście cztery łany prawem sołtyskim i zapisał na tych łanach 20 grzywien. Włościanie szarowolscy, mianujący się kniaziami uprawiali rolę, niektórzy zajmowali się wyrabianiem gontów, pracowali w hucie szkła. Od huty szkła wywodzi się nazwa pola Zahucie i gajówki Zahucie. Istniał tu dworek, browarek i karczma. Ciekawą rzeczą jest odnaleziona na naszych polach siekierka krzemienna. Musieli tu żyć jacyś ludzie przed około 2 – 3 tys. lat temu (świadczą o tym prowadzone wykopaliska pod Ulowem, który graniczy z naszą wsią). Przez nasze ziemie na pewno biegł szlak handlowy, którym jeździli kupcy. Odnaleziono tu dwa pieniążki litewskie z 1099 roku.
Nazwa wsi Szarowola ma podwójne źródło. Jedno mówi, że wieś nazwę przybrała od szarych gęsi. Drugie źródło mówi, że nazwa wywodzi się od praw, na których powstała ta wieś. Na jednym prawie powstała wieś Szara Wola. Potem nazwa przez ludzi została przekręcona na Szarowolę. Miejscowość Szarowola powstała w tym samym czasie, co Zamość, kiedy Tomaszów Lub. nie miał jeszcze praw miejskich.
Pamięć o przeszłości nie zaginęła wśród mieszkańców, a przeciwnie jest przypominana przy okazji obchodów różnych świąt regionalnych, jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.
Opracowała Anna Romańczuk - dyrektor szkoły
